Stratejik Plan
Stratejik Planlama Nasıl Yapılır? Stratejik plan hazırlarken stratejik planın bir ekip işi olduğunu planlamaya başlamadan önceden bilinmesi gerekenleri ve stratejik planın ne olduğunu bir önceki yazımda Stratejik Plan Nedir? de paylaşmıştım eğer okumadıysanız ilk Stratejik Plan Nedir? yazımı okumayı tavsiye ederim.
Yukarıdaki şemada size gidişatı basit bir şekilde anlatmak istedim maddelerimizi açıklamaya başlayalım.
Stratejik Plan Hazırlık Süreci
Stratejik Planlama Nasıl Yapılır? hazırlık süreci 3 aşamadan başlayarak yapılır bunlar
- Planın yapılabileceğine inanılması
- Planlama organize edilmeli
- Hazırlık planın oluşturulması
Ekip farklı departmanlardan seçilerek çeşitlilik olacak şekilde belirlenir. Lider seçilir bu seçimde belirlenen lider en üst pozisyonda olması daha etkili olacaktır. Yapılacak işler için görev dağılımı için liste oluşturulur. Hazırlık planı yapılmış oldu artık hazırlık için veri toplama zamanına gelindi.
Veri toplama işlemi için;
- Paydaş Analizi
- Değer Üretim Modeli (Kar amacı gütmeyen kuruluşlar için)
- Bryson’ un Stratejik Planlama Yaklaşımı (Kar amacı gütmeyen kuruluşlar için)
- SWOT Analizi (Kar amacı güden gütmeyen kuruluşlar için)
- PESTLE Analizi
- VRIO Analizi
- Mavi Okyanus Stratejisi
- PORTER’ın 5 Güç Analizi
Analizlerinden seçim yapılmalıdır. Yukarıda bahsettiğim analizlerden bazıları kar amacı gütmeyen kuruluşlarda kullanılması daha uygun olacaktır. Verileri anlamlı hale getirmek için analizlerin bir kaçına başvurulmasında fayda vardır.
Verileri analizler sayesinde anlamlı hale getirdik. Hazırlık aşamamızı tamamlamış olduk.
Stratejik Plan Oluşturma Süreci
Verilerimiz bir kenarda dursun mevcut durumu değerlendirmiş olduk verilerimiz de anlamlı hale geldi fakat plan oluşturmak için elimizde iki maddeye ihtiyaç var
- Vizyon
- Misyon
Vizyon; Amacımız nedir? nereye ulaşmak istiyoruz ?
Misyon; Faaliyetlerimiz neler? neden bu kuruluşu kurduk?
Sorulara cevap vererek birer cümle ile vizyonumuz ve misyonumuzu belirledik belirledikten sonra sıra geldi amaç ve hedefi belirlemeye Harvard Üniversitesi’nden Dr. Robert S. Kaplan ve Dr. David P. Norton iki profesörün yaklaşımını kullanmanızda fayda var metodun adı Balanced Scorecard kullanarak belirleyeceğiz. Balance Scorecard yardımı ile belirlediğimiz sorulara cevaplar verip sonuca eriştik bölümler için metodun nasıl yapıldığını öğrenmek için Balanced Scorecard Nedir? yazımı okuyabilirsiniz. Vizyonumuz ve misyonumuzu belirlemiş olduk planı hazırlık aşamasında edindiğimiz veriler ve balancede scorecard sayesinde anlamlı hale getirdik ve listeledik. Her kurum için oluşturulan plan tablolaması farklıdır bu durumu göz önünde tutarak ve örnek çalışmaları inceleyerek uygun bir stratejik plan tablosu edindik ve bilgiler ile doldurduk bu tabloda ki görevlere göre dağıtımı gerçekleştirdik.
Stratejik Plan Uygulama Süreci
Edindiğimiz bilgiler doğrultusunda artık ekibimize zamanlı görev takvimi oluşturarak görev dağılımını açıklayabiliriz. Durumun ilerleyişi görüp takip edebilmek için önerim her ay ilerleme takip toplantısı yapmaktır, yapılanların sonuçları yapılamayanların nedenleri ve ödenek gibi kısımların yeterlilik durumu tartışılarak hedefe yaklaşma yüzdesi belirlenmelidir. Belirlenen bu yorumlamalar ve çıkarımlar hazırlanacak olan plan eylem planı ile yapılmalıdır. Eylem planı hazırlamak için Stratejik Eylem Planı yazımdan detaylara ulaşabilirsiniz.
Benden özet cümleler
Stratejik Planlama Nasıl Yapılır kısaca anlatmak istiyorum.
- Hazırlık sürecinde verileri topladık
- Plan oluşturma sürecinde hedefi amacı bir metod yardımı ile oluşturduk
- Birinci ve ikinci maddedeki bilgilerle eylem planını oluşturup zamanlı görev çizelgesi oluşturulur.
- Ara toplantılar yaparak hedefe ilerleme yüzdesi belirlenir.
- Belirlenen hedef uzun yıllı ise 5 – 10 yıl içinse her yıl genel güncelleme planı oluşturulur.
Bu maddeleri takip ederek rahat bir Stratejik plan oluşturulabilir. Sizler için oluşturduğum senaryo ile Örnek Stratejik Planı inceleyebilirsiniz. Konu ile ilgili farklı bulduğunuz herhangi bir görüşünüzü yazı altında bulunan yorum kısmına yazarak daha da geliştirebiliriz. Bahiste geçen yazı günümüz şartlarında nasıl uygulanmalı bu ekonomik koşullarda yöntem farklılaşmasına gidilecek mi zamanla birlikte göreceğiz.
Ekonominin değişmesi şirket kurum ve kuruluşların üretim, ham madde ve yarı mamullere etkisi hiç azımsanmayacak kadar çoktur. Değişken ekonomik yapısı olan ülkelerde 5-10 yıllık stratejik plan hazırlamak biraz yersiz gözükse de önemli olan elinizde bir plan olmasıdır. Yaşayan bir plan haline gelmesi hedefin aslında ekonomik koşullar yüzünden değişebileceği ama hedef ve amacı olmayan bir kuruluşun ilerlemesinin çok düzensiz ve belirsiz olmasına neden olacaktır. Çevre etkilerini ayrı analiz ederek stratejik plana etkisi değerlendirilmiş olabilecektir. Bu aşamada yardımcı analiz yöntemlerini iyi bilerek stratejik planlamayı destekleyici analizler ile planı oluşturan ekibe doğru veri sağlanmış olacaktır. Hazırlık sürecinde çalışan ekip veri bütünlüğünü sürekli sağlayacak şekilde koordine edilmelidir. Aylık olan toplantıda verilerin değişimine bakılabilir gerçekçi kılmak adına bu durumu gerçekleştirebilecek kuruluş zamanını ve ekiplerini ayırmalı iş yoğunluğuna göre düzenlemeler yapması gerekmektedir.
