Paydaş Analizi dendiğinde akla önce paydaşın ne olduğu sorusu gelmektedir. Paydaş analizi paydaşları incelenerek anlamlı verilere dönüşmesini sağlayan bir analiz metodudur. Paydaş ve paydaş gruplarından başlayalım.
Paydaş : Bir proje veya işte o projeye katılan kişilerin genel adıdır. Kişiler veya kurumların olumlu, olumsuz, etkin, etkin olmayan olmasının bir önemi yoktur genelliği ifade eder o projede var isen paydaşsındır.
Paydaş Grupları : paydaşlar kategorize edilmiştir. Aşağıda ki tabloda farklı sözcüklerle ifade edilseler bile aslında hepsinin birleştiği nokta aynıdır.
| Gönüllü | Gönülsüz |
| Resmi | Resmi olmayan |
| İç Paydaşlar | Dış Paydaşlar |
| Birincil | İkincil |
bu noktada anlatımın değişmeyeceği istediğiniz ismi kullanabileceğinizi belirterek ben iç ve dış paydaşlar olarak adlandıracağım.
İç Paydaşlar:
- Sahipler, hissedarlar
- Çalışanlar
- Müşteriler
- Tedarikçiler
- Rakipler
- Toptancılar ve perakendeciler
- Şirkete kredi veren finans kuruluşları
- Sendikalar
Dış Paydaşlar:
- Yerel Yönetimler
- Sosyal Gruplar
- Medya
- Devlet
- Yabancı Ülkeler
- Bütün Toplum
Paydaş Analizi : Paydaşların firmaya olan etkilerini analiz etmeye yarayan bir yöntemdir. Dış ortamın firmalara veya kurumlara etkisini anlamak önem düzeyine göre listelemeye olanak tanır. Yapılışı bir o kadar basit iken bir o kadarda veri toplarken dikkat edilmesi gerekmektedir.
Paydaş Tespiti
Paydaş analizinin ilk aşamasında kurumun paydaşlarının kimler olduğu belirlenmelidir. Paydaşların tespit edilmesi için aşağıdaki sorular cevaplanmalıdır.
• Firmanın faaliyetleri/hizmetleri ile ilgisi olan kimlerdir?
• Firmanın faaliyetlerini/hizmetlerini yönlendirenler kimlerdir?
• Firmanın faaliyetlerini/hizmetlerini kullanan kimlerdir?
• Firmanın faaliyetlerinden/hizmetlerinden etkilenen kimlerdir?
• Firmanın faaliyetlerini/hizmetlerini etkileyen kimlerdir?
Paydaşlar ayrıntılı olarak ifade edilmelidir. Liste şeklinde iç ve dış paydaşlar hazırlanır. Paydaşlardaki farklı özellik, beklenti ve öneme sahip alt gruplar belirlenmeli ve paydaşlar bu alt gruplar bazında belirlenebilir. Paydaşların alt gruplara bölünmesi, önemli grupların gözden kaçmaması açısından faydalı olacaktır.
!!! Paydaş önem dereceleri belirlenirken; paydaşın kurumun faaliyetlerini etkileme gücü ile kurum faaliyetlerinden etkilenme derecesi dikkate alınmalıdır.
Paydaşların Önceliklendirilmesi
Paydaş önem dereceleri belirlenirken; paydaşın kurumun faaliyetlerini etkileme gücü ile kurum faaliyetlerinden etkilenme derecesi dikkate alınmalıdır.
Paydaşlar ile iletişime geçilir. Paydaş tespitinde kullanılan paydaş bildirim formundan yararlanır.
Paydaşların Değerlendirilmesi
Genç mühendis paydaş önceliklendirmesi yaptıktan sonra paydaşların değerlendirilmesi aşamasında aşağıdaki sorulardan yardım alınır. Paydaşların değerlendirilmesi yapılırken;
- Paydaşlarla nasıl ve ne açıdan bir ilişki bulunmaktadır?
- Hangi ürün/hizmet ve faaliyet alanlarıyla ilişkilidir?
- Birimi faaliyetleriyle nasıl etkilemektedir?
- Birimin faaliyetlerinden ne şekilde etkilenmektedir?
- Birim için önem derecesi ve kurumu etkileme derecesi nedir?
Soruları göz önünde bulundurulmalıdır.
Paydaş analizinin uygulamalı olarak nasıl yapıldığı ve örnek ile beraber Paydaş Analizi Örneği yazımı okuyarak inceleyebilirsiniz.
